Als tweeling maak je veel dezelfde dingen mee: middelbare school, pubertijd, kiezen van een loopbaan, het maken van vrienden, noem maar op. Ook Kim en Eva hebben veel samen meegemaakt. Maar borstkanker hadden ze liever niet afgestreept van dit lijstje.

Afgelopen juli ontdekte Eva dat ze borstkanker heeft. Ze stimuleert Kim om zichzelf ook te laten checken. Het bizarre toeval is, ook bij Kim is het foute boel. We spraken de tweelingzussen over hun bijzondere, maar ook inspirerende verhaal.

Eva, dit jaar is er borstkanker bij jou gediagnostiseerd: hoe kwam jij erachter?

“Vorig jaar voelde ik wat, toen ben ik naar de huisarts gegaan. Ik heb een mammografie gehad, waarnaar de dokter zei dat er niks aan de hand was. Ik moest over een jaar terugkomen. Dit jaar op 13 juli kreeg ik mijn diagnose. Anderhalve maand daarvoor trok mijn tepel wat in. Uit een mammografie en echo bleek meteen dat het BIRAD5 was. Dat betekent dat ze een ernstige verdenking hebben van dat het niet goed is. Ze namen toen meteen een biopt af. Daaruit bleek dat ik borstkanker had.”

Hoe is dat bij jou gelopen, Kim?

“Ik zat op dat moment in Engeland, voor het Europees Kampioenschap van het Nederlands voetbal. Eva belde mij: foute boel. Ze zei ze meteen: ‘Als jij terugkomt, dan moet je je laten onderzoeken.’ Ik kwam terug op een zondag en meteen de volgende dag heb ik het ook laten onderzoeken. Ik voelde al wat, maar ik twijfelde. Toen bleek hetzelfde. Er werd meteen een biopt en een MRI ingepland. Ze hadden toen ook al zoiets van: ‘Het lijkt hetzelfde verhaal als je zus’. Ik vind het best wel stom van mezelf dat ik nooit eerder heb gevoeld. Dat neem ik mezelf ook wel kwalijk.”

Hoe zijn deze eerste maanden voor jullie geweest? En voor jullie familie?

Eva: “Voor de familie was het echt een klap. Ook voor onze ouders. Die houden zich sterk en heel goed op alle manieren. Voor onze vriendengroep was het ook echt wel pittig. Zij staan echt 100 procent voor ons klaar, ook omdat we natuurlijk samen moeten. Wij steunen elkaar wel, maar het is soms ook heel lastig, omdat je je niet altijd goed voelt. Normaal zou je met elkaar meegaan naar het ziekenhuis, maar dan woon je bijna in het ziekenhuis. Je moet ook je eigen traject pakken. Daar helpen familie en vrienden ontzettend mee.”

Kim: “In het begin gingen we nog wel met elkaar mee. Naar de plastische chirurg gingen we bijvoorbeeld samen, omdat dat ons beide aangaat. Maar na de chemo is dat moeilijker. De eerste keer chemo van Eva ging ik wel mee. Het was toen voor mij nog niet duidelijk of ik ook chemo moest, maar uiteindelijk moet ik dus ook. Ook onze vrienden gaan dubbel met ons mee. Ze zorgen altijd dat er iemand voor ons is. Ze gaan mee of koken voor ons. Heel fijn.”

Hoe reageerden jullie teams?

Eva: “Ik kon destijds niet mee op trainingskamp, want het werd net daarvoor bekend. Er is toen in de groep verteld waarom ik niet meeging. Mijn telefoon ging helemaal los met appjes van de jongens om me sterkte te wensen. Ik heb ook echt superlieve collega’s, die echt voor mij klaarstaan. Ajax wil me echt op alle vlakken steunen. Een collega heeft een fiets geregeld, zodat ik binnen kan fietsen en bewegen. Ze weten hoe belangrijk dat voor me is. Ze zorgen echt voor me. Ik ga daar bijvoorbeeld ook niet weg zonder eten. Ze geven dan door aan de diëtist in de sportkantine, waar we altijd gezonde sportvoeding hebben, dat ze wat voor me moeten maken. Ik kom altijd thuis met zakken vol. Ze houden veel contact, maar ik probeer zelf om de twee weken langs te komen.”

Kim: “Bij mij was het dus na het EK bekend. Toen heb ik daarna nog wel een trip met mijn team kunnen doen. Het was in eerste instantie bij mij namelijk wachten op een operatie en ik voelde me nog wel goed. Tijdens de trip heb ik het verteld. Ze schrokken daar natuurlijk van. Iedereen vroeg ook meteen: ‘Hoe kom je erachter?’ Veel mensen hebben ook wel een moeder, tante, of kennis die de ziekte heeft: ze kennen allemaal wel iemand en weten allemaal wel iets. Ook is het team erg geïnteresseerd over hoe je erachter komt. Daardoor zijn ze ook een initiatief gestart rondom de wedstrijd daarna. Ze droegen Pink Ribbon lintjes tijdens de volksliederen. Ook hebben ze extra aandacht gegeven aan het thema ‘#kenjeborsten’. Ook Pink Ribbon besteed er aandacht aan rondom de wedstrijd. Dat was supermooi en steunend.”

“De meiden sturen me nog steeds berichtjes. Met ons initiatief wilden we juist die jongere doelgroep bereiken, daar is het vrouwenteam een goed middel voor. Dat gaan we nog wel doorzetten, denk ik. Het initiatief is ook een manier om mij te steunen en te voorkomen dat er nog meer mensen in zo’n situatie terecht komen.”

Als tweeling maak je veel dezelfde dingen tegelijkertijd mee. Maar samen borstkanker, dat verwacht je niet. Hoe is het om deze moeilijke periode samen mee te maken?

Eva: “Klopt, en we doen ook nog hetzelfde werk. We hebben echt al veel samen gedaan. Maar dat we dit samen moesten doen, wilden we liever niet afvinken.”

Kim: “Het is echt wel dubbel. Eva heeft haar eerste vier zware chemo’s gehad en is nu bezig met haar twaalf lichtere chemo’s. Ik heb de eerste van de vier zware gehad, krijg binnenkort de tweede en na die vier moet ik ook twaalf lichtere chemo’s. Waar Eva er in het begin tegen wilde vechten, weet ik nu dat ik dit moet accepteren en mij daarna weer beter ga voelen. Dat is de ervaring die ik van Eva meekrijg. Dat is voor mij een beetje een voordeel geweest, omdat ik weet wat ik kan verwachten. Aan de andere kant is het ook heel moeilijk om te zien dat Eva het zo zwaar heeft gehad.”

“Het is ook dubbel omdat Eva er weer moeite mee heeft, omdat ze er niet voor mij kan zijn. En ik vind het moeilijk om haar zo ziek te zien. Je gunt het niemand, al helemaal niet je tweelingzus. Je doet het dan liever alleen.”

Eva: “Ik dacht echt: nu kan ik er voor Kim zijn. Ik heb de zware chemo gehad en ga nu over op de lichtere, maar toch kan ik er nog niet voor Kim zijn. Dat vind ik het lastige. Je voelt dat wel.”

Het thema van de borstkankermaand is zelfliefde, hoe zou jij zelfliefde omschrijven?

Kim: “Accepteren en op een goede manier ermee dealen. Voor mij is het dus nu zorgen voor wat ik wel kan doen en wat ik wel in de hand heb. Om dat gewoon te doen, zoals te gaan sporten.”
“Wat ik heel erg merk is dat veel vrienden willen langskomen en dingen willen doen. Dat vind ik superleuk, maar er zijn ook momenten dat ik voor mijzelf wil kiezen en zelf wil sporten en op mijn voeding wil letten. Wij zijn allebei fysiotherapeuten, dus willen we altijd voor anderen zorgen. Nu moet ik het ook goed voor mijzelf doen. Dat is de zelfliefde voor mij vooral. Lief voor mijzelf zijn.”

Eva: “Eigenlijk is zelfliefde al belangrijk voordat je borstkanker krijgt. Het is belangrijk dat je je lichaam goed kent en verzorgt, bijvoorbeeld door te sporten. Wij leven allebei gezond, roken niet, sporten zeven dagen per week, eten goed en drinken bijna niet. Toch kregen wij borstkanker. Je hebt nou eenmaal borsten, dus heb je een risico op borstkanker. Als je het dan krijgt, heb je er zoveel aan dat je niet rookt, goed beweegt en een actieve levensstijl hebt. Dat vind ik zelfliefde. Zorg goed voor jezelf, dat heb je gewoon nodig als je in zo’n situatie terecht komt. In dit geval is dat borstkanker, maar dat geldt ook voor andere ziektes. Kim en ik hebben zo veel meer keuze in operaties, omdat we een gezonde levensstijl hebben.”

“Zorg ook dat je je lichaam goed kent. Dit door regelmatig goed te voelen, ook op jonge leeftijd. Zo merk je snel -en op tijd- veranderingen op. Zo interpreteer ik zelfliefde. Zorg goed voor jezelf, want dat gaat je helpen als je ergens tegenaan loopt.”

Wat zou jij mensen willen meegeven die een soortgelijke situatie meemaken?

Kim: “Praat, zover het mogelijk is. Zorg dat je lieve mensen om je heen hebt die je helpen, door ervoor je te zijn of meegaan naar ziekenhuisafspraken. Zorg dat je goed en gezond eet. Eva en ik houden elkaar scherp: ‘Heb je je eiwitten wel binnen? Heb je wel aan dit of dat gedacht vandaag?’."

“Zorg dat je de juiste mensen om je heen verzamelt die je bij bepaalde dingen kunnen helpen. Wij als fysiotherapeuten hebben nooit te maken gehad met vrouwen met borstkanker, dus zelf hebben we daarvoor hulp gezocht. We hebben een oncologisch sportdiëtiste en een oncologisch fysiotherapeut ingeschakeld. Ondanks dat we al veel met voeding bezig zijn, is deze situatie ook anders. Zorg dat je mensen om je heen hebt die je kunnen helpen. Dat als je je te ziek voelt, iemand anders ervan weet en je daarin kan steunen.”

Eva: “Ja, en je kan het ook gewoon vragen. Er zijn zoveel mensen die je heel graag willen helpen. Als ze iets kunnen doen, vinden mensen dat fijn. Dus voel je niet bezwaart om iets te vragen. Probeer daarbij wel ook zelf zo actief mogelijk te blijven. Op sommige dagen denk je echt: ‘Vandaag even niet’, maar probeer ergens de lijn te trekken zodat je blijft bewegen. Geloof me, dan voel je je echt beter. Je vermoeidheid wordt minder. En het hoeft niet intens bewegen te zijn, het kan gewoon een wandeling zijn. Dat is ook al bewegen.”

En tot slot, wat is jouw ultieme tip als het gaat om zelfliefde?

Eva: “Zorg goed voor je lichaam.”

Kim: “Je komt er beter doorheen wanneer je goed voor je lichaam hebt gezorgd. Je hebt meer opties. Ik weet niet of het echt officieel zo is, maar als je ziet hoe Eva de eerste chemo door is gegaan en ik ook mijn eerste: ik ben er eigenlijk niet ziek van geweest. Ik voel me deze week gewoon normaal. Dus dat scheelt denk ik echt, omdat we gewoon fit zijn en goed voor onszelf zorgen. Die zelfliefde is heel belangrijk.”

Eva: “Je hebt nou eenmaal borsten. Het risico wordt hoger door drinken, roken, alles. Als je wel goed voor je lichaam zorgt heb je zo veel voordeel bij alles wat je tegenkomt, elke lichamelijke dip.”

Hoe zien jullie de toekomst? En hoe willen jullie je steentje bijdragen?

Eva: “We vinden dit onderwerp heel belangrijk om over te blijven praten. We willen kijken of we een beetje die gezonde levensstijl kunnen pleiten. We hebben veel contact met KWF en Pink Ribbon, die vragen ook of we ze daarbij willen helpen. We hebben wat ideeën met ze besproken, zoals posters in sportkleedkamers. Juist om de jongere doelgroep aan te spreken.”

Kim: “Er wordt veel voor de oudere doelgroep gedaan op het gebied van bewustwording voor borstkanker. Bij de jongeren doelgroep is het veel minder bekend. Het belang is hier ook minder, want het komt daar minder vaak voor. Toch is het belangrijk. Juist als je op jongere leeftijd weet hoe je lichaam voelt, kan je zien hoe je lichaam verandert, voor als je ouder wordt.”  

Foto: Eva Nota